W dniach 18.01-21.01.2016r gimnazjaliści z Zespołu Szkół w Szelejewie mieli okazję uczestniczyć w pierwszej części projektu „Na Własne Konto” – projektu edukacji ekonomicznej, skierowanego do uczniów gimnazjów z gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, którego pomysłodawcą i głównym wykonawcą jest Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej. Zajęcia były prowadzone przez p. Natalię Kolan – nauczycielkę matematyki oraz studentkę ekonomii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Monikę Perchlicką. W ramach projektu uczniowie uczestniczyli w dodatkowych zajęciach z przedsiębiorczości i ekonomii. W trakcie jednego tygodnia ferii zimowych, poprzez zabawę i gry edukacyjne uczestnicy poznali podstawowe pojęcia i narzędzia ekonomiczne, które w założeniu umożliwią im lepszy start w dorosłe życie. Jak podkreślają organizatorzy głównym celami projektu są:
– poszerzanie wiedzy ekonomicznej uczniów,
– kształtowanie podstaw przedsiębiorczości,
– przekazanie umiejętności świadomego planowania własnej ścieżki zawodowej,
– zmniejszenie dysproporcji w znajomości narzędzi finansowych pomiędzy młodzieżą miejską, a młodzieżą pochodzącą z terenów wiejskich.
W pierwszym dniu zajęć uczniowie zmagali się z zadaniami z modułu: Aktywność gospodarcza. Zajęcia rozpoczęły od napisania testu, w którym sprawdzony był poziom wiedzy przed rozpoczęciem zajęć, a następnie została przeprowadzona gra “Fabryka książek”, w której uczniowie w grupach mieli wyprodukować jak najwięcej jak najlepszej jakości książek w ciągu rund trwających 3 minuty. Zadanie jednak nie było takie proste, ponieważ liczyła się precyzja w wykonaniu- uczniowie dzielili kartkę na 4 części bez użycia nożyczek oraz każda grupa miała do wykorzystania tylko jeden długopis. Dodatkowo każda książka musiała zawierać tytuł, nazwę wydawnictwa oraz pełną numerację stron. Oczywiście aby uznać książkę za wyprodukowaną nie odbyło się bez kontroli jakości, którą najpierw przeprowadził nauczyciel wraz z studentką a później sami uczniowie. Podczas tej gry uczniowie uczyli się jak zarządzać pracą w zespole- zrozumieli, że aby uzyskać sukces muszą się rozsądnie podzielić pracą. Kolejne ćwiczenie wykonane pierwszego dnia miało przybliżyć uczniom formę uproszczonego biznesplanu. Pani Monika na początku opowiedziała uczniom jak założyć własną firmę, co to jest biznesplan oraz dlaczego jest tak ważny. Następnie uczniowie mieli stworzyć swój biznesplan wg podanego wzoru dla własnej firmy. Oczywiście w tym zadaniu nie zabrakło kreatywności uczniów, którzy planowali otworzyć: klub nocny, aqua park, myjnię samochodową czy też sklep sportowy. Na zakończenie uczniowie ponownie podzieleni w grupy wcielili się z rolę przedsiębiorców- tym razem ich zadaniem było wyprodukowanie zabawki z dostarczonych wcześniej materiałów. Zadanie nie było łatwe, ponieważ materiały były proste- kubki plastikowe, serwetki, słomki,papier kolorowy, guziki itp. Ponadto każdy wykorzystany materiał miał swoją cenę, a uczniowie musieli tak wybierać materiały aby zabawka była atrakcyjna oraz miała jak najniższą cenę chcąc uzyskać jak najwyższy zysk ze sprzedaży- każda zabawka miała zostać sprzedana za 5zł. I w tym zadaniu kreatywność i wyobraźnia uczniów nas nie zawiodła. W wyniku prac powstała pszczółka Mariolka, lalka Łucja, kukiełka Amelia oraz helikopter. Na koniec uczniowie mieli jak najlepiej zaprezentować wykonaną zabawkę, tak aby jak najliczniejsza grupa dokonała jej kupna. Najwięcej serc konsumentom skradła pszczółka Mariolka, to ta grupa uzyskała pierwsze miejsce w tym zadaniu. Pierwszy dzień miał na celu zaznajomienie uczniów z pojęciami takimi jak: przychody, koszty, zysk oraz biznesplan. Uczniowie dowiedzieli się jakie warunki muszą być spełnione aby założyć firmę oraz kształtowali umiejętność rozwiązywania problemów i współpracy w grupie.
W drugim dniu gimnazjaliści także nie mogli narzekać na nudę. Zajęcia rozpoczęli grą “Rynek jabłek”, w której zostali podzieleni na 2 grupy: Kupujących i Sprzedających. Następnie każdy z nich otrzymał kartę na której miał za zadanie sprzedać jabłka za cenę nie niższą niż na karcie, bądź kupić jabłka za cenę nie wyższą niż ta, która była na karcie. Podczas tej gry uczniowie wykorzystywali swoje umiejętności “targowania się”. Każda runda trwała 10 minut a po skończonej rundzie uczniowie podliczali swoje zyski. Wyniki gry wskazywały na to, że wśród uczniów nie brakuje osób przedsiębiorczych. Największy zysk, który udało się uzyskać to aż 15zł! Na podstawie tego zadania uczniowie dowiedzieli się co oznaczają pojęcia rynek, popyt, podaż, konkurencja, przedsiębiorczość oraz rynek pracy a także zdefiniowali cechy osoby przedsiębiorczej. Kolejnym zadaniem dla gimnazjalistów było “prześwietlenie” lokalnego rynku pracy. Uczniowie zostali podzieleni na 3 grupy. Pierwsza z nich miała przejrzeć stronę Gostyńskiego Urzędu Pracy i wypisać najczęściej występujące oferty pracy. Druga grupa szukała ofert pracy w lokalnych gazetach a trzecia na stronie www.pracuj.pl. Na zakończenie zajęć uczniowie wcielili się jeszcze w kandydatów do pracy uczestnicząc w rozmowach kwalifikacyjnych na różnorodne stanowiska m.in. bankier, księgowa, chemik, kominiarz, sprzedawca czy też nauczyciel.
W trzecim dniu czekała nas wycieczka do lokalnego przedsiębiorcy. Jednak zanim wyruszyliśmy aby obejrzeć zakład stolarski ACER w Pogorzeli zagraliśmy w grę “Barter- gospodarka bez pieniądza?”. Podczas gry uczniowie byli producentami różnych dóbr np. ser, owoce, czekolada ale także samochód, telefon czy też benzyna. Następnie mieli wybrać trzy różne produkty z istniejących na rynku i wymielić swoje dobra na te produkty- bez użycia pieniądza, tylko produkt za produkt. Jak się okazało ta runda wcale nie była prosta. Nie wszystkim uczniom udało się dokonać wymiany. Z pomocą przyszła druga runda, podczas której otrzymali dodatkowo pieniądze. W trakcie dyskusji po przeprowadzonej grze uczniowie zdefiniowali pojęcie barteru oraz pieniądza. Dodatkowo obejrzeli film edukacyjny, który przybliżył im pojęcia pieniędzy elektronicznych, płatności bezgotówkowej, depozytu oraz kredytu. Ostatnim zadaniem było stworzenie budżetu rodzinnego. Na początku uczniowie przypomnieli co to jest budżet, nadwyżka, deficyt budżetowy oraz równowaga budżetowa. Następnie otrzymali spis dochodów i wydatków pewnej rodziny i ich zadaniem było maksymalnie zmniejszyć wydatki, tak aby rodzina uzyskała w danym miesiącu jak największe oszczędności. Po wykonanych ćwiczeniach udaliśmy się na długo wyczekiwaną wizytę u przedsiębiorcy. Pan Matczak- jeden z prezesów firmy ACER najpierw przybliżył nam historię powstania firmy oraz jej profil. Następnie oprowadził nas po halach produkcyjnych, szczegółowo omawiając kolejne etapy obróbki drewna na meble. Podczas wycieczki uczniowie mieli okazję zobaczyć jak profiluje się drewno oraz z jaki sposób jest ono lakierowane czy też barwione.
Przed ostatni dzień został poświęcony na odwiedzenie banku BANK PEKAO SA w Lesznie. Podczas tej wizyty uczniowie zapoznali się z usługami banku komercyjnego oraz najważniejsze produkty bankowe, uświadomili sobie korzyści z usług bankowych oraz dowiedzieli się jak założyć własne konto w banku. Ponadto pani skarbnik pokazała uczniom jak wyglądają banknoty w obcych walutach m. in euro, dolar amerykański, funt, dolar kanadyjski, korona czeska, frank szwajcarski. Było to dla uczniów nowe doświadczenie, ponieważ mogli z bliska obejrzeć wszystkie te banknoty. Pracownicy banku przedstawili uczniom także zalety korzystania z usług mobilnych. Gimnazjaliści dowiedzieli się jak płacić telefonem, dokonywać przelewów pieniężnych oraz wypłacać pieniądze z bankomatu bez użycia karty. Aby zamienić słowa w czyny gimnazjaliści dokonywali samodzielnie przelewów oraz wypłaty pieniędzy z bankomatu z użyciem telefonu. Na zakończenie kierownik banku pokazał nam salę,w której obsługuje się klientów.
Ostatni dzień zajęć był bardzo pracowity. Na początek uczniowie zrelacjonowali wizytę w banku. Podzielili się swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami. Następnie zostali podzieleni w grupy i wykonali plakat przedstawiający mapę skojarzeń związaną z bankiem. Kolejne zadanie dotyczyło roli banku centralnego w Polsce. Na początek uczniowie obejrzeli film,w którym dowiedzieli się jaka jest rola banku centralnego w Polsce, po czym wykonali quiz związany z pojęciami bankowymi w formie domino. Aby utrwalić sobie wszystkie poznane pojęcia jako kolejne zadanie uczniowie mieli wykonać krzyżówkę, w której hasła związane były z bankiem, a następnie w jak najszybszym tempie rozwiązać krzyżówkę przeciwników. Oczywiście wygrywała drużyna, która jako pierwsza rozwiązała poprawnie całe zadanie. Na zakończenie uczniowie mieli scharakteryzować jedną z roli Narodowego Banku Polski za pomocą plakatu. Na podsumowanie ostatniego dnia zajęć przybył Pan Sekretarz Andrzej Konieczny wraz z Panią Edytą Biernacką, którzy podziękowali uczniom za zaangażowanie w zajęcia pomimo ferii oraz wręczyli wszystkim uczestnikom drobne upominki. Zwieńczeniem całego tygodnia zajęć było napisane przez uczniów testu, takiego samego jak w pierwszym dniu aby sprawdzić jak cały tydzień zajęć wpłynął na ich wzrost wiedzy ekonomicznej.
Podczas projektu uczniowie wykonywali zadania z 4 modułów: Podstawa przedsiębiorcza, Aktywność Gospodarcza, Pieniądze i Bankowość oraz Oszczędzanie i Inwestowanie. Zajęcia opierały się głównie na grach dydaktycznych oraz filmach edukacyjnych. Podczas zajęć uczniowie otrzymywali za poszczególne zadania punkty- trzech najlepszych uczniów otrzyma gry planszowe Monopoly. Dodatkowo uczniowie za udział w zajęciach otrzymali kalendarze ekonomiczne, przewodniki ekonomiczne, planery finansowe oraz pendraive w kształcie karty kredytowej. W trakcie dwóch miesięcy od zakończenia ferii uczniowie będą brali udział w drugiej części projektu, która polega na stworzeniu teczki spółdzielni uczniowskiej. Ponadto organizatorzy przewidzieli także inne konkursy dla uczniów- konkurs na najlepszego bloga prowadzonego przez okres zajęć, konkurs na artykuł ekonomiczny- jest to konkurs indywidualny, nagrodą jest roczne stypendium oraz konkurs na najlepszą reklamę spółdzielni uczniowskiej- w formie filmiku.
Natalia Kolan